Quạt điện là thiết bị gia dụng quen thuộc, gần như không thể thiếu trong mỗi gia đình, đặc biệt vào những ngày nắng nóng. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, không ít người gặp tình trạng quạt điện bật nguồn nhưng không quay, hoặc quay rất chậm, gây khó chịu và bất tiện. Nếu bạn đang loay hoay không biết xử lý ra sao, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách sửa quạt điện không quay ngay tại nhà, dễ thực hiện mà không tốn kém.
1. Nguyên nhân khiến quạt điện không quay
Trước khi tìm hiểu cách sửa quạt điện không quay, bạn cần biết nguyên nhân gây ra tình trạng này. Một số lý do thường gặp gồm:
-
Nguồn điện không ổn định: Dây cắm, ổ cắm hoặc công tắc bị hỏng khiến quạt không nhận điện.
-
Bụi bẩn bám nhiều: Lâu ngày không vệ sinh, bụi bám vào trục quay hoặc bạc thau làm tăng ma sát, khiến quạt không quay được.
-
Tụ điện hỏng: Tụ điện giúp khởi động động cơ quạt. Nếu tụ yếu hoặc cháy, quạt sẽ không quay hoặc chỉ rung nhẹ.
-
Trục quay khô dầu: Khi dầu bôi trơn khô hết, bạc đạn hoặc bạc thau bị kẹt dẫn đến tình trạng quay chậm hoặc đứng im.
-
Dây curoa (ở quạt đứng đời cũ): Nếu dây curoa bị chùng hoặc đứt, cánh quạt không thể quay.
-
Động cơ cháy: Trường hợp này ít gặp nhưng nghiêm trọng, cần thợ chuyên nghiệp sửa chữa.
2. Dụng cụ cần chuẩn bị khi sửa quạt
Để thực hiện các bước sửa quạt điện không quay, bạn nên chuẩn bị trước một số dụng cụ cơ bản:
-
Tua vít 2 cạnh và 4 cạnh.
-
Kìm cắt, kìm điện.
-
Đồng hồ đo điện (nếu có).
-
Dầu bôi trơn chuyên dụng cho quạt.
-
Tụ điện mới (trong trường hợp tụ cũ hỏng).
-
Khăn lau và chổi nhỏ để vệ sinh.
Chuẩn bị đầy đủ giúp việc sửa chữa nhanh chóng, tránh gián đoạn trong quá trình thực hiện.
3. Cách sửa quạt điện không quay tại nhà
Dưới đây là các bước phổ biến giúp bạn khắc phục tình trạng quạt không hoạt động. Tùy vào nguyên nhân cụ thể, bạn chọn cách phù hợp.
3.1. Kiểm tra nguồn điện
-
Rút phích cắm ra, kiểm tra ổ cắm có điện không bằng cách cắm thử thiết bị khác.
-
Kiểm tra dây điện của quạt, nếu thấy bị đứt ngầm hoặc bong tróc, cần thay dây mới.
-
Nếu công tắc quạt hỏng, bạn có thể mua công tắc rời và thay thế.
3.2. Vệ sinh quạt
-
Tháo lồng quạt, cánh quạt và lau sạch bụi bẩn bằng khăn ẩm.
-
Dùng chổi nhỏ quét sạch phần động cơ và khe tản nhiệt.
-
Vệ sinh định kỳ không chỉ giúp quạt quay nhẹ nhàng hơn mà còn tăng tuổi thọ.
3.3. Bôi trơn trục quay
-
Tháo phần nắp sau, lộ ra trục quay và bạc thau.
-
Nhỏ vài giọt dầu bôi trơn vào trục.
-
Quay tay nhẹ nhàng để dầu thấm đều, giúp giảm ma sát và quạt quay mượt.
3.4. Thay tụ điện mới
-
Quan sát tụ điện gắn phía sau động cơ. Nếu tụ phồng, rỉ dầu hoặc nổ thì chắc chắn đã hỏng.
-
Tháo tụ cũ ra và thay bằng tụ có cùng điện dung (thường 1,5µF – 3µF tùy loại quạt).
-
Sau khi thay, cắm điện và thử lại. Hầu hết trường hợp quạt không quay đều do tụ hỏng.
3.5. Kiểm tra bạc thau hoặc vòng bi
-
Nếu đã vệ sinh, bôi trơn mà quạt vẫn không quay, khả năng bạc thau bị mòn.
-
Bạn có thể thay bạc thau hoặc vòng bi mới. Đây là linh kiện phổ biến, dễ tìm ở cửa hàng điện cơ.
-
Trường hợp motor hỏng nặng, nên mang ra tiệm để được quấn lại cuộn dây.
4. Một số lưu ý khi tự sửa quạt điện
Khi áp dụng cách sửa quạt điện không quay, bạn cần ghi nhớ những điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
-
Luôn rút phích cắm trước khi thao tác.
-
Không sử dụng dầu mỡ ăn thay dầu bôi trơn chuyên dụng.
-
Không thay tụ điện sai thông số vì có thể gây cháy nổ.
-
Nếu không rành về điện, chỉ nên dừng ở mức vệ sinh, bôi dầu; các phần liên quan đến motor nên nhờ thợ sửa.
5. Cách phòng tránh để quạt điện bền hơn
Để hạn chế tình trạng quạt hỏng, bạn có thể áp dụng một số thói quen tốt:
-
Vệ sinh quạt 1 – 2 lần/tháng để tránh bụi bẩn tích tụ.
-
Không để quạt chạy liên tục nhiều giờ, nên cho nghỉ giữa chừng.
-
Đặt quạt ở nơi thoáng mát, tránh ẩm ướt.
-
Bôi dầu định kỳ vào trục quay (3 – 6 tháng/lần).
Kết luận
Qua bài viết trên, bạn đã nắm được những cách sửa quạt điện không quay ngay tại nhà, từ việc kiểm tra nguồn điện, vệ sinh, bôi dầu, cho đến thay tụ hoặc bạc thau. Phần lớn các lỗi thường gặp có thể tự xử lý dễ dàng mà không cần mang ra tiệm. Tuy nhiên, với các sự cố liên quan đến motor hoặc cháy cuộn dây, bạn nên nhờ thợ chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn.
Một chiếc quạt điện được vệ sinh và bảo dưỡng đúng cách không chỉ hoạt động êm ái mà còn bền bỉ, giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa về lâu dài.
