Giới thiệu chung
Trong chương trình Hóa học, C6H5OH (phenol) là hợp chất hữu cơ thuộc nhóm phenol, có tính axit yếu hơn nhiều so với axit vô cơ nhưng mạnh hơn rượu. Khi cho phenol tác dụng với dung dịch kiềm như NaOH, phản ứng xảy ra rõ rệt, tạo ra muối natri phenolat và nước. Đây là phản ứng quan trọng, vừa minh họa tính chất hóa học của phenol vừa có ý nghĩa thực tiễn trong sản xuất.
Phương trình phản ứng C6H5OH + NaOH
Phản ứng giữa phenol và natri hiđroxit diễn ra theo phương trình:
-
Chất tham gia:
-
C6H5OH: phenol (axit yếu)
-
NaOH: dung dịch kiềm mạnh
-
-
Sản phẩm:
-
C6H5ONa: muối natri phenolat (tan tốt trong nước)
-
H2O: nước
-
Giải thích phản ứng
-
Nhóm –OH trong phenol liên kết trực tiếp với vòng benzen, làm tăng tính axit của hợp chất.
-
Mặc dù phenol không đủ tính axit để phản ứng với cacbonat hay bicacbonat, nhưng khi gặp kiềm mạnh như NaOH, nó dễ dàng giải phóng proton (H⁺), tạo muối tan.
-
Đây là phản ứng minh chứng cho tính axit yếu của phenol.
Ứng dụng thực tiễn
-
Sản xuất muối phenolat: Muối này được sử dụng trong điều chế thuốc nhuộm, chất diệt khuẩn và dược phẩm.
-
Làm cơ sở nhận biết phenol: Khi cho dung dịch NaOH vào, phenol tan hoàn toàn, giúp phân biệt với một số hợp chất hữu cơ khác.
-
Trong công nghiệp hóa học: Natri phenolat là nguyên liệu để điều chế phenol dẫn xuất, dùng trong sản xuất nhựa phenol–formandehit.
Bài tập vận dụng
Kết luận
Phản ứng C6H5OH + NaOH là minh chứng rõ ràng cho tính axit yếu của phenol. Trong môi trường kiềm mạnh, phenol dễ dàng tạo muối natri phenolat và nước. Đây không chỉ là kiến thức quan trọng trong chương trình Hóa học phổ thông mà còn có ứng dụng lớn trong sản xuất công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực dược phẩm và vật liệu polymer.
